Նախագիծ ՝

Նպատակ ՝ դիտարկելով համացանցում տարբեր երևույթներ փորձել տալ այդ երևույթների գիտական բացատրություն։

Ընթացքը ՝

առաջադրանք առաջին ՝

համացանցից գտնել ձեզ հետաքրքրող անոմալ երևույթներ և փորձել այդ երևույթի շուրջը գտնել հոդվածներ , նյութեր, որոնք տալիս են ինչ որ գիտական բացատրություն ։

առաջադրանք երկու՝

գտնել որևից է անոմալ զոնա և պատմել թե ինչ տարօրինակություներ են այդտեղ լինում , փորձել տալ գիտական բացատրություն։

Կենդանիների անձրև

Հակառակ իր ժամանակակից գործընկերների մեծամասնության կարծիքին՝ ֆրանսիացի ֆիզիկոս Անդրե Մարի Ամպերը համարել է, որ կենդանիների անձրևների մասին վկայությունները ճշմարիտ են։ Ամպերը փորձել է դոդոշների անձրևը բացատրել վարկածի միջոցով, որը հետագայում ընդունվել և զարգացվել է գիտնականների կողմից։ Բնական գիտությունների ընկերության առջև Ամպերը հայտարարել է, որ դաշտերում դոդոշների մեծ խմբերով տեղաշարժի ընթացքում նրանք կարող են «գերի» ընկնել քամուն և տեղափոխվել մեծ հեռավորություններ։

Գոյություն ունի այս երևույթի գիտական մեկ այլ բացատրություն, որը կենդանիների անձրև առաջացման երևույթը կապում է տորնադոների հետ։ Համաձայն այս վարկածի՝ ջրային պտտահողմերը կարող են կենդանիներին տեղափոխել ջրային պտտահողմի դեպրեսիայի և քամու ուժի համակցման շնորհիվ։ Ինչպես ցամաքային կենդանիները, այնպես էլ ձկները կարող են բարձրացվել մակերևույթից, իսկ թռչունները քամու հոսանքի մեջ են ընկնում թռչելու ընթացքում։ Այնուհետև այդ ջրային պտտահողմերը կամ տորնադոները կենդանիներին բարձրացնում են համեմատաբար մեծ բարձրություններ։ Այդպիով՝ քամիները կարողանում են մակերևույթից կենդանիներ բարձրացնել և ստիպել նրանց ընկնել որոշակի կետերում։ Որոշ տորնադոներ և ջրային պտտահողմեր կարող են ամբողջովին ցամաքեցնել մեծ ջրամբարները, որպեսզի ստիպեն տեղի կենդանական աշխարհին ցած ընկնել կենդանիների անձրևի տեսքով։

Երբեմն գիտական որոշ բացատրություններ հերքում են ձկների անձրևի գոյությունը։ Օրինակ՝ 1861 թվականին Սինգապուրում տեղացած ձկների անձրևը ֆրանսիացի բնախույզ Ֆրանսիս Կաստելնոն բացատրել է, որ տեղատարափ անձրևը եղել է լոքոների միգրացիայի շրջանում, և որ այդ ձկներն ունակ են սողալ գետնի վրայով, որպեսզի մի ջրամբարից հասնեն մյուսը, ինչպես օձաձկները, որոնք կարող են անցնել մի քանի կիլոմետր խոնավ մարգագետիններով, կամ ինչպես գայլաձկները, որոնք բազմանում են ջրով ողողված դաշտերում։ Բացի այդ, նա նշել է, որ անձրևից անմիջապես հետո գետնի վրա ձուկ տեսած լինելու փաստը ոչ այլ ինչ է, քան պատահական, քանի որ այդ կենդանիները սովորաբար շարժվում են ցողով թրջված կամ տեղատարափ անձրևներից ու հեղեղումներից հետո թաց հողի վրայով։

1. Մարդու տնտեսական գործունուեության հետևանքով առաջացած բնապահպանական հիմնախնդիրները։

Բնությունը մեզ շնորհել է անսահման բարիքներով, որոնք հաճախ մարդը օգտագործում է հենց բնության դեմ՝ երբեմն չհասկանալով այդ վնասների հետևանքները։

Մարդու տնտեսական գործունեության հետևանքով՝ առաջացել են մի շարք հիմնախնդիրներ, որոնց դեմ անհապաղ պետք է միջոցներ ձեռնարկել, քանզի հետևանքները արցունքալի կլինեն։

Թեպետ յուրաքանչյուր հիմնախնդիրն իր կարևորությունը ունի, սակայն կան մի քանիսը, որոնք մարդկության համար առավել հրատապ են՝ կապված բնապահպանության հետ։ Դրանք են՝ միջավայրի ախտոտումը,
համաշխարհային օվկիանոսի հիմնախնդիրը՝ առաջին հերթին կապված նրա կենսաբանական արդյունավետության և աղտոտման հետ, կլիմայի փոփոխությունը՝ գլոբային տաքացումները։

Տնտեսական զարգացման տարբեր մակարդակ ունեցող երկրներում խոշորամաշտաբ տնտեսական գործունեությունը և դրա դինամիզմն իրենց հետ բերում են ոչ միայն դրական, այլև բացասական հետևանքներ, այդ թվում՝

• բնական ռեսուրսների կտրուկ և ոչ միշտ արդարացված սպառումը,
• արտադրական գործունեության բացասական ազդեցություն շրջակա միջավայրի վրա և մարդկանց կյանքի էկոլոգիական պայմանների վատթարացումը:

Մարդկային արտադրական գործունեությունը լուրջ վտանգ կարող է հանդիսանալ շրջապատող միջավայրի համար, եթե այն իրականացվի առանց հաշվի առնելու շրջապատող միջավայրի պահպանության պայմանները։ Մասնավորապես վտանգավոր կարող են լինել էներգետիկայի և մշակող արդյունաբերության մի շարք ճյուղերի (նավթի վերամշակում, միջուկային էներգետիկա, քիմիական արդյունաբերություն, գունավոր մետալուրգիա) օբյեկտները, գյուղատնտեսության քիմիացումը, ավտոմոբիլային, ջրային և օդային տրանսպորտի աճը։ Միլիոնավոր հա արգավանդ հողեր օգտագործվել են շինությունների համար կամ, ենթարկվելով իռիգացիոն ու տեխնիկական էրոզիայի, դուրս մնացել գյուղատնտեսության օգտագործումից։ Մինչդեռ բնության մեջ 90սմ հաստությամբ հողաշերտ ստեղծվում է, միջին հաշվով, 16 հազար տարում։ Բազմաթիվ երկրներ, խմելու ջրի պակասի պատճառով, սառցալեռներ են տեղափոխում Գրենլանդիայից։ Միաժամանակ ջրային աղբյուրներն ու Համաշխարհային օվկիանոսը աղտոտվում են արդյունաբերության, գյուղատնտեսության ու կոմունալ տնտեսության թափոններով։

Վառելիքի այրումից յուրաքանչյուր տարի մթնոլորտ են անցնում միլիարդավոր տոննաներով ածխաթթու գազ, 20 միլիարդ տոնաից ավելի արդյունաբերական և այլ թափոններ։ Մթնոլորտում ածխածնի երկօքսիդի ավելացումը ջերմոցային էֆեկտի շնորհիվ խորացնում է օդի և Երկրի մակերևույթի ջերմաստիճանի բարձրացման վտանգը։ Աշխարհի խոշոր շատ քաղաքներում օդը վտանգավոր է դարձել մարդու առողջության համար։ Օդի աղտոտվածության պատճառով իջնում է արտադրողականությունը, քայքայվում են մետաղական ու բետոնե կոնստրուկցիաները, շենքերը, շինություններն ու հուշարձանները։ Զգալի վնաս է հասցվել նաև բուսական ու կենդանական աշխարհին։ Անհետացել են բույսերի ու կենդանիների բազմաթիվ, հազվագյուտ և թանկարժեք տեսակներ։ Արժեքավոր կենդանիների շատ տեսակներ գտնվում են անհետացման շեմին և գրանցված են «Կարմիր գրքում»։
Վերջին հարյուրամյակի ընթացքում աշխարհի անտառների մակերեսը կրճատվել է ավելի քան 1,5 անգամ և շարունակվում է կրճատվել։
Շրջակա միջավայրի պահպանութան հիմնական խնդիրներն են շրջակա միջավայրի բնական վիճակի պահպանումը, վերականգնումը, վնասազերծումը, բնական պաշարների խելամիտ օգտագործումը, շրջակա միջավայրի վրա ֆիզիկաքիմիական, կենսաբանական և այլ վնասակար ազդեցությունների նվազեցումն ու կանխումը։

Մարդու կողմից առաջացած խնդիրների մասին կարելի է անվերջ խոսել, քանզի վնասները շատ-շատ են։ Բայց անհրաժեշտ է կանխարգելել դրանք, գործել, քան թե խոսել։ Մարդկությանը հարկավոր է անհապաղ խելքի բերել, որովհետև այդպիսի շարունակական գործողությունների պատճառով կկորչի այն ամենը, ինչի շնորհիվ ապրում է մարդը՝ բնությունը։

2.Գաղփար կենսոլորտի մասին։ Կենսոլորտի բաղադրիչները։

Կենսոլորտը երկրի թաղանթն է, որը բնակեցված է կենդանի օրգանիզմներով և գտնվում է նրանց ազդեցության տակ, նրանց կենսագործունեության առարկաներով զբաղված։ «Կյանքի թաղանթ», Երկրի գլոբալ էկոհամակարգ։ Կենսոլորտը Երկիր մոլորակի երկրաբանական թաղանթների այն հատվածն է, որը բնակեցված է կամ նախորդ դարաշրջաններում բնակեցված է եղել կենդանի օրգանիզմներով։ Երկիր մոլորակը բաժանված է համապատասխան բաժինների։ Դրանք են՝ մթնոլորտ, կենսլորորտ, ջրոլորտ, քարոլորտ։

Կենդանի նյութը կենդանի էակների ամբողջությունն է, որը կարելի է արտահայտել քանակապես՝ զանգվածի կամ էներգիայի միավորներով։ Կենդանի նյութի ընդհանուր զանգվածը կազմում է կենսոլորտի մի չնչին մասը, սակայն այն հզոր երկրաքիմիական և էներգիական գործոն է։ Կենդանի օրգանիզմները հանդես են գալիս մեր մոլորակի փոփոխություններն ու զարգացումն ուղղորդող գործոն։ Կենսոլորտն իր մեջ ներառում է ոչ միայն կենդանի օրգանիզմները և դրանց գոյության միջավայրը, այլև հանդիսանում է կյանքի գոյության արդյունք և դրա ածանցյալ։ Կենդանի նյութը վերափոխվում է և որոշակի ձևով կազմավորում կենսոլորտը

3.Մուտացիաների դասակրգում։

Մուտացիան գենոտիպի կայուն փոփոխությունն է որն իրականանում է արտաքին կամ ներքին միջավայրի ազդեցության տակ։ Մուտացիաները լինում են՝ ինքնաբուխ, առաջանում են ինքնաբերաբար օրգանիզմի ողջ կյանքի ընթացքում իր համար նորմալ շրջակա միջավայրի պայմանների դեպքում և աջակցված, գենոմի ժառանգվող փոփոխությունները, որոնք առաջանում են շրջակա միջավայրի ոչ բարենպաստ ազդեցության կամ արհեստական պայմաններում այս կամ այն մուտագեն ազդեցությունների արդյունում։ Մուտացիաների առաջացմանը հանգեցնող հիմնական պրոցեսներն են՝ ԴՆԹ-ների կրկնապատկումը, ԴՆԹ-ների վերականգնման խախտումները:

Մուտացիաների դասակարգում

Գոյություն ունեն մուտացիաների մի քանի դասակարգումներ՝ ըստ տարբեր չափանիշների։

• հիպոմորֆ (փոփոխված ալլելները գործում են նույն ուղղությամբ, ինչ որ վայրի տեսակի ալլելները՝ սինթեզելով միայն ավելի քիչ քանակի սպիտակուցային նյութ), ամորֆ (մուտացիան նման է գենի գործառնության լրիվ կորստին),
• հակաամորֆ (մուտացիոն հատկանիշը փոխվում է, օրինակ եգիպտացորենի սերմերի կարմիր գույնը փոխվում է մոխրագույնի),
• նեոամորֆ։

Կարճ ասած՝

• գենոմային,
• քրոմոսոմային,
• գենային

Գենոմային պոլիպլոիդիզացում

Օրգանիզմների կամ բջիջների առաջացում, որոնց գենոմը ներկայացված է քրոմոսոմների երկուսից ավել հավաքածուով և անեուպլոիդիացում` գապլոիդ հավաքածուին ոչ բազմապատիկ քրոմոսոմների թվի փոփոխություն։ Կախված քրոմոսոմային հավաքածուների ծագումից՝ պոլիպլոիդների մեջ տարբերում են՝

4.Քրոմոսոմային և գենային մուտացիաներ։

Դրա արդյունքում տեղի են ունենում մեկ կամ մի քանի նուկլեոտիդների փոփոխություններ, դելեցիաներ…

Քանի որ ԴՆԹ-ի կազմի մեջ մտնում են միայն երկու տիպի ազոտային միացություններ` պուրիններ և պիրիմիդիններ, ապա հիմքերի փոփոխությամբ բոլոր կետային մուտացիաները բաժանվում են երկու դասի՝ տրանզիցիա և տրանսվերսիա։

5.Ուռունցքներ և ուռունցքային բջիջներ։

Ուռուցքներ, նորագոյացություններ, բլաստոմաներ, ավելցուկային, ախտաբանական հյուսվածքների գերաճ, որը շարունակվում է նույնիսկ ուռուցքածին պատճառի ազդեցության ընդհատումից հետո։ Ուռուցքը տիպիկ պաթոլոգիական պրոցես է։ Դա չկանոնավորվող անսահման հյուսվածքային աճ է։ Ուռուցքները կազմված են որակապես փոփոխված, տարբերակումը կորցրած բջիջներից, որոնց հատկությունները փոխանցվում են իրենց սերունդներին։

6.Բույսերի և կենդանիների սելեկցիա։ Դրանց դերը մարդու կյանքում և բնաության մեջ։

Սելեկցիան բուսական և կենդանական աշխարհի էվոլյուցիայի ձևերից է։

Սելեկցիան մեծ դեր ունի բնակչությանը պարենամթերքով ապահովելու գործում։

 Մարդը մշակելով բույս և բազմացնելով կենդանիներ, սկսել է ընտրել և բազմացնել առավել մթերատուներին, որը նպաստել է դրանց ակամա բարելավմանը։

Ուրիշի ուղղակի խոսքը փոխակերպի՛ր անուղղակի խոսքի։
1․ -Այսպիսի երջանկության ես երբեք չեմ հանդիպել իմ կյանքում,-խոստովանեց Գարեգինը։

Գարեգինը խոստովանեց, որ այդպիսին երջանկության ինքը չի հանդիպել իր կյանքում։

2․Դերասանն ասաց.

-Ես ստանձնեցի այս դերը, որպեսզի բեմից ասեմ այն, ինչ չեմ ասել կյանքում։

Դերասանն ասաց, որ ինքը ստանձնեց այս դերը, որպեսզի բեմից ասի այն, ինչ չի ասել կյանքում։

3․Ասատուրն ասաց.

-Բագրա՛տ, վաղուղ էի քեզ փնտրում, որովհետեւ համոզված էի, որ դու ինձ համար կանես այն, ինչ պատանեկան տարիների բարեկամությունն է պարտադրում։

Ասատուրն ասաց բագրատին, որ ինքը վաղուց էր նրան փնտրում, որովհետև համոզված էր, որ նա իր համար կանի այն, ինչ պատանեկան տարիների բարեկամությունն է պարտադրում։

4․Օտարազգի գիտնականը խոստովանեց.

-Վախենում էի, թե Հայաստանում կհանդիպեմ մի հինավուրց երկրի ծերացած ժողովրդի, բայց օր օրի համոզվում եմ, որ այս հնադարյան հողի վրա ապրում է կենսունակ մի ժողովուրդ։

Օտարազգիհիտնականը խոստովանեց, որ վախենում էր, թե Հայաստանում կհանդիպեմ մի հինավուրց երկրի ծերացած ժողովրդի, բայց օր օրի համոզվում էր, որ այս հնադարյան հողի վրա ապրում էր կենսունակ մի ժողովուրդ։

5․Իսրայելն ասաց որդուն.

-Հրաշքի չպիտի սպասենք, մենք մեր ձեռքով պիտի փրկվենք, իսկ եթե մեռնենք՝ միայն հերոսի մահով։

Իսրաելը ասաց որդուն, որ հրաշքի չպիտի սպասեն, իրենք իրենց ջեռքով պիտի փրկվենք, իսկ եթե մեենոն` միայն հերոսի մահով։

6.Առանց քեզ, ես դժվար եմ պատկերացնում իմ երջանկությունը, – ասաց տղան Գոհարին:

Տղան ասաց գոհարին, որ առանց

7.Հայրը մեղադրում է որդուն.
-Դու փախչում ես քո մասնագիտությունից և քեզ արդարացնելու համար, փորձում ես մեղավորներ փնտրել:

8.Վիկտոր Համբարձումյանը պատասխանեց.
-Երբ կարոտում եմ երկինքը, գալիս եմ Բյուրական, բայց ոչ թե աստղադիտակից եմ նայում, այլ նստում եմ տանս առջև և հիանում երկնքով:Advertisements

• 

• 

• 

• 

sdsdwshttp://armavir.mtad.am/files/docs/54561.pdf

fefer3r

swdwdw

dwedeef

УПРАЖНЕНИЕ 1

1. 1) КТО (ЧТО) ИДЕТ, ЕДЕТ… ГДЕ? (ПО ЧЕМУ?)
   1. Наша машина едет по новому мосту.
   2. Мы любим гулять по городскому парку.
   3. Мы идем по широкой улице.
   4. Лодка плывет по глубокому озеру.
   5. Облака плывут по голубому небу.
   6. Автобусы и троллейбусы едут по этому широкому проспекту.
   7. Пароход плывет по Черному морю.
   8. Спортсмены бегут по беговым дорожкам.
   9. Теплоход плывет по этой южной реке.
   10. Туристы идут по густому лесу.
   11. Дети бегают по фруктовому саду.
   12. Люди идут по красивой площади.
2. 2) КОМУ НАДО, НУЖНО,  МОЖНО, НЕЛЬЗЯ и т.д. + ИНФИНИТИВ
   1. Это Борис. Ему нужно решить несколько задач.
   2. Это Анна. Ей нужно купить подарок для брата.
   3. Это Сергей и Николай. Им надо подготовиться с семинару.
   4. Я уже здоров. Мне можно кататься на лыжах.
   5. У Вас высокая температура. Вам нужно лежать в постели.
   6. Извините, что мы опоздали. Нам можно войти в класс?
   7. У Татьяны болит горло. Татьяне нельзя петь.
   8. Если ты хорошо себя чувствуешь, тебе уже можно немного погулять.
   
   3)1. Дочь часто пишет письма родителям.
    2. Отец подарил велосипед сыну.
    3. Преподаватель объяснил правило студентам.
   4. Мать подарила книгу дочке.
   5. Бабушка рассказала сказку внучке.
    6. Мы послали открытку другу.
   7. Николай послал телеграмму Борису.
    8. Он купил газету отцу.
    9. Мать купила торт детям.
    10. Студенты дали тетради преподавателям.
    11. Анна написала письмо Лидии.
   12. Я дал словарь Николаю.
   
   4)1. Студенты идут в библиотеку.
    2. Вечером люди едут с работы домой.
   3. Наша библиотека получает книги из Китая.
    4. Подруги едут на спектакль.
    5. Артисты возвращаются с концерта.
    6. Эти студентки приехали в Москву.
    7. Мои друзья приехали на выставку.
    8. Вчера отец вернулся из командировки.
    9. Мой друг пришел на экзамен.
   10. Вы пришли в общежитие.
    11. Река бежит по горе.
    12. Эти люди идут на работу.
    13. Они вернулись из рынка.
    14. Дети бегут по площади.
    15. Вечером мы обычно возвращаемся из моря.
    16. Мой друг приехал из Франции.
    17. Я пришел в институт в три часа.
   
3. 5)1. Сколько вам лет? (Вы)
   2. Ему 30 лет. (он)
   3. Ей 21 год. (она)
   4. Тебе 18 или 17 лет? (ты)
   5. Мне скоро 25 лет. (я)
   6. Это Николай. Ему 23 года.
   7. Это Ирина. Ей 19 лет.
   8. Это Михаил. Ему 24 года.
   9. Это Сергей и Юра. Им по 20 лет.
   10. Дима, когда ты родился? Сколько тебе лет?
   11. Николай Петрович, сколько вам лет?
   12. Я еще молодой. Мне 22 года.

2. Работа с числительными:

• 264-03-15
  331-17-24
  198-62-39
  264-03-15
  331-17-24
  198-62-39
  331-17-24
  198-62-39

УПРАЖНЕНИЕ 2. Раскройте скобки, употребляя существительные в нужной форме.
Укажите варианты. Количественные числительные запишите словами.
1. Со мной вместе пришли 4 молодых человека;
2. Если научиться управлять 3 людьми, потом не составит труда организовать работу 133 человек;
3. О 2 людях, которые принимали участие в эксперименте, мне хочется рассказать особо;
4. Стол был накрыт на 4 человек;
5. В соревнованиях приняли участие 56 человек, я был знаком только с 10 молодыми людьми из сборной России;
6. Чтобы продолжить работу, тебе надо убедить 12 незнакомых человек, чле́нов
государственной комиссии, в перспективности своих исследований;
7. Нам надо разбиться на группы по 10 человек, в каждой из кото́рых будет не ме́нее 3
опытных людей, которые могут ориентироваться в тайге;
8. Всего 32 человека позвонили сего́дня к нам в студию;
9. Корабль отплыл рано утром с 23 людьми на борту́;
10. Мне нужно 4 взрослых челове́ка, для того чтобы поднять груз;
11. Только 18 человек смогли финишировать в этот день;
12. Не набралось и 6 челове́к, вы́разивших желание отправиться в путешествие в Антарктиду;
13. Для 8 сильных челове́к сделать это не соста́вит труда́;
14. В докладе речь идет о 2 людях.

3.Напишите сочинение по одной из тем:

Работа по темам:

Выполните задания:

Упражнение 1. Раскройте скобки.
1. − Даниэль уже виделся с тобой? − Да, он уже виделся со мной.
2. Мои друзья далеко, но я постоянно переписываюсь с ними.
3. Это моя новая подруга Анна. Мне нравиться беседовать с ней.
4. Это мой брат. Олег уже познакомился с ним.
5. − Кто только что поздоровался с вами? − С нами поздоровалась наша новая подруга.
6. Мой младший брат любит спорить со мной, но я не люблю спорить с ним.
7. Виктор дружит с тобой уже 5 лет.

Упражнение 2. Вставьте необходимые по смыслу глаголы (быть,
стать, работать, заниматься, увлекаться, интересоваться).
1. − Кем ты хочешь стать?
− Я хочу стать фармацевт.
− Почему?
− Я очень интересуюсь химией и медициной.

2. − Кем работает твой отец?
− Мой отец работает учителем в школе.
− А кем мечтаешь стать ты?
− Я мечтаю стать биологом или преподавателем биологии. Я очень увлекаюсь биологией.

3. − Чем ты собираешься заниматься сегодня вечером?
− Думаю, что я буду заниматься русским языком, а потом буду писать письма.

4. Ирина занимается бальными танцами, она мечтает стать балериной.
5. Виктор занимается русским языком 2 года.
6. Его брат увлекается музыкой.
7. Иван увлекается футболом, с детства он мечтает стать футболистом.
8. Мой брат интересуется международной политикой.
9. А моя сестра не интересуется политикой, она увлекается литературой и искусством.
10. В свободное время Виктор занимается с младшим братом английским языком.
11. Мои родные всегда интересуются моей жизнью в Харькове, моей учёбой.

Բյուզանդական քաղաքականությունը Արևմտ­յան Հայաստանում:

Ներկայացնել 6-րդ դարում Հայաստանում կարեւոր իրադարձությունները։

Արտավան Արշակունու գլխավորած ապս­տամբությունը:

Քաղաքական իրավիճակն Արևելյան Հայաս­տանում:

Հայոց ապստամբությունը և պարսկա-բյու­զանդական պատերազմը: 

Հայաստանի 591 թ. պարսկա–բյուզանդական բաժանումը:

Վերլուծիր Հուստինիանոս Ա-ի վարած քաղաքականությունը Հայաստանի եւ հայերի նկատմամբ։

Հուստինիանոս I կայսրը մի շարք միջոցառումներ իրականացրեց հայերի քիչ թե շատ ինքնուրույնությունը վերացնելու համար: Խախտելով հայկական իշխանական տների համակարգը՝կայսրն այնտեղի կառավարումը հանձնեց բյուզանդական զինվորական պաշտոնյաններին, վերացրեց հայկական հինգ ինքնուրույն իշխանությունները: Ստեղծվեցին Առաջին Հայք, Երկրորդ Հայք, Երրորդ Հայք, Չորրորդ Հայք նահանգները: Հուստինիանոսը նաև օրենք հրապարակեց, որով խախտելով միայն արական գծով նախարարական կալվածքները ժառանգելու կարգը, այդպիսի իրավունք տվեց նաև կանանց ու աղջիկներին: 

Համեմատիր Արեւելյան, Արեւմտյան Հայաստանում տեղի ունեցող իրադարձությունները։

Եվ՛ Արևելյան, և՛ Արևմտյան Հայաստանում կային բազմաթիվ պատերազմական և դժգոհություն արտահայտող իրավիճակներ: Արևմտյան Հայաստանում կային ինքնուրույն հայկական իշխանություններ, Հուստինիանոս Առաջինը բազմաթիվ միջոցառումներ իրականացրեց հայերի քիչ թե շատ ինքնուրույնությունը վերացնելու համար: Արևելյան Հայաստանում Վարդ Պատրիկի օրոք հայոց կաթողիկոս Բաբգեն Ա-ն գումարեց եկեղեցական ժողով, որով ուղենշվեց հայ եկեղեցու դավանաբանական ինքնուրույնությունը: Հայաստանում մարզպան նշանակվեց պարսիկ Սուրենը, ում օրոք ավելի ծանրացան հարկերն ու տուրքերը, սաստկացան կրոնական հալածանքները, իմ կարծիքով պարսիկ Սուրենն ու Հուստինիանոս Ա-ն և նրանց վարած քաղաքականությունները ունեին որոշակի նմանություններ, երկուսի օրոք էլ շատ բաներ բարդացան:

Ներկայացնել օտար տիրապետությունների վարած քաղաքականության հիմնական ուղղությունները։

Եվ՛ Բյուզանդիան, և՛ Պարսկաստանը վարում էին Հայաստանը թուլացնելու քաղաքականություն, որը հետևում էր մի նպատակի՝  ամրապնդել իրենց կենտրոնական իշխանությունը:  Նրանք սահմանափակում էին հայ իշխանների իրավունքները, փորձում իրենց կրոնը պարտադրել, հայկական զորքը օգտագործում էին իրենց թշնամիների դեմ կռվի ժամանակ:

Ներկայացնել 7-րդ դարում Հայաստանում տեղի ունեցող կարեւոր իրադարձությունները։

Հայաստանը 7-րդ հայտնվեց Պարսկա-բյուզանդական պատերզաժմի ոլորտում: Պատերզմի սկզմնական շրջանում հաղթանակը պարսկասստանի կողմնե: Խոսորվ 2-րդ արքայի զորքերը մտնում են Արևմտյան Հայաստանի տարածք: 607-608թ. Վրաց եկեղեցին ընդունում  է հաղկեդոնականությունը և անջատում է Հայոց եկեղեցուց: 614թվականին պարսկական բանակները հասնում են մինև Երուսաղեմ և որպես ավար տանում են Քրիստոսի խաչափայտը: 631թ. սեպտեմբերի 14-ին բյուզանդիայի Հերկլը կայսրը վերադարցնում է խաչափայտը: Արևելյան Հայստանում մարսպան Վարաղտիրոց Բագրատունին այս ընթացքում սկսում է ազատագրական շարժում: Երկարատև պայքարից հետո Հերակլը Վարաղտիրոց աքսորում է մի կղզի: Ազատագրական պայքարը շարունակում է իրականացնել Դավիթ Սահառունուն գլխավորությամբ նրան փոխարինում են Թեոդորոս Ռշտունին: 639թ. Ռշտունին միավորեց Հայաստանի երկու մասերը: Հայոց իշխանի նստավայրը Աղթամար կղզին է: Որտեղից իրականցնում էր երկրի պաշտպատությունը:
Արաբական արշավանքները Հայաստանում
640թ. սկսվեց արաբական արշավանքները Հայստանում: 641թ արաբները հարձակվում են Դվինի վրա ավերում են քաղաքը և իրենց հետ գերի  են տանում 35 հաղար մարդ:
Հայ-արաբական պայմանագիրը
652թ. Թեոդորոս Ռշտունին միջագետկին կարավարիչ Մուավիայի հետկնքում էՀայ-արաբական:
Ըստ պայմանագիրի
Հայերը 3 ազատվում էին հարկ վճարելուց: Հայերը իրավունք էին ստանում պահելու 15 հազարանոց բանակ: Արաբական զորքերը դուրս էին գալիս Հայաստանից: Բյուզանդացիչներին հարձակման դեպքում արաբները պետք է զորք  տրամադրել Հայերին: Թեոդորոս Ռշտունին իշխանությունը տարածվում է Վիրքի, Աղվանքի վրա: Արաբների հետագա արշավանքները մեծ ավաերածություներ պատճարեցին երկրին: Արաբները Հայաստանից տարան հսկայական ավար և գերիներ: Գերիների մեջ է նաև Թեոդորոս Ռշտունին որը 656թ մահացավ գերության մեջ նրա մարմին թաղված է Ռշտունում:

Վերլուծիր 652թ․-ի հայ-արաբական պայմանագիրը։

Այդ պայմանագրի շնորհիվ մենք չոչնչացանք;Այդ պայմանագիրը համ մեզ համար էր լավ համ Արաբների,որովհետև մենք արաբներին վճարում էինք և դառնում ենք նրա ընկեր,իսկ մեզ համար լավ էր,որ Արաբները պաշտպանում էին մեզ,Երբ բյուզանդական զորքը ներխուժեց Հայաստան Արաբները մեզ օգնեցին:

Народный костюм, тесно связанный с историей и культурой народа, своеобразным национальным темпераментом, эстетическими предпочтениями и восприятиями, играет важнейшую роль этнического индикатора: армянский костюм не исключение, он наилучшим образом характеризует характер армянского человека, связь последнего со своей историей, традициями, культурой, природой, с другой стороны, каждый регион Армянского нагорья оставил свой особый след на традиционной армянской одежде и украшениях. В армянском традиционном костюме Сюник-Арцахский костюм женщины-единственный, который сохранился до наших дней. Арцаха, В населенных пунктах Сюника, Сисиана, Гориса (период охвата Сюника-арцахского наряда довольно широк) до недавнего времени можно было увидеть бабушек в традиционном армянском костюме: в Арцахе их называют» Айа ” — мамой, или женщиной «хылов» (архалюг, одетая в трехпешканский парегот) :

Традиционный Арцахский костюм, который носили женщины из Сюника и Арцаха в XIX веке.с 20-го по конец 20-го века он был очень впечатляющим своим совершенством формы, цветовыми решениями, простотой и роскошью одновременно. Женская одежда была многослойной: она включала белую футболку под ней, над которой женщины носили шелковистую, сатиновую или бархатную одежду, обычно красного цвета.:

Красный, по словам армянского философа 14-го века Григора Татеваци, символизирует воздух, этот цвет имел также таинство плодородия, мужества и мученичества, а также зловещую магическую силу. Сочетание красного и зеленого, встречающееся в Сюник-арцахском костюме, было вовсе не случайным: оно символизировало жизнь, жизненную силу, преемственность и плодовитость поколения, отсюда и известное выражение «свяжем зелено-красный». Кстати, до сих пор в селах Армении сочетание красно-зеленого используется на свадьбах в виде коспанта (шелковая красно-зеленая лента), который завязывается на груди и спине жениха.

Хотя арцахские женщины прекрасно владели секретами вышивки, их одежда не отличалась роскошной вышивкой, как в западных провинциях Армении, зато большую роль играли украшения: например, рукава одежды украшались серебряными украшениями, которым также приписывался эффект защиты от сглаза.

На футболке женщины носили парегот, который называли “ирекпшкани», «хылыг», «хаба» (капа), но лучше всего этот аксессуар характеризует вариант “ирекпшкан”, так как юбка состояла из трех частей. Ирекпшкани был в основном зеленым, синим или фиолетовым. С верхней одежды арцахские женщины завязывали пояс, который мог быть из хлопчатобумажной шелковой ткани. Среди молодых женщин были популярны кожаные ремни с серебряными украшениями с красивой пряжкой.

Зимой женщины в замшевом или шерстяном базаре носили темно-красное пальто-курк (кулк), форма которого была похожа на форму парегота, но короче предыдущего-на рукавах и юбке. Края пальто украшали мехом лисы или шелковой лентой зеленого цвета (Кеба). В Сюник-арцахском костюме фартук отсутствовал из костюмированного комплекса, однако женщины носили его во время работы.:

Женская отделка головы “клох шинель” включала в себя целый ряд действий, она была очень важна, так как отражала благополучие семьи женщины, социальные, семейные изменения, произошедшие в ее жизни. Среди замужних женщин также было принято “кнут” — кусок, прикрывающий нос и рот, символизирующий скромность женщины, нескромность.

Неотъемлемой частью Сюника-арцахского костюма были носки, богатые орнаментом, которые женщины носили шерстяными нитями. На носках женщины носили острые пальцы ног с выступающими кончиками-шпильки, которые также были красного или зеленого цвета.

Сюник-Арцахский костюм наилучшим образом отражает того, кто его носит: он прост и великолепен одновременно, в гармонии с природой и законами жизни, он несет в себе множество советов по созиданию, длительности, жизненной силе и борьбе со злом. А самый важный совет-неизбежность победы и безусловная вера — в мире Арцаха мы еще много встретимся с мамами «Айя”.